انواع ابزارهای کمکی و وسایل اصلی ارتودنسی دندان

ارتودنسی دندان یکی از تخصص‌های مهم در حوزه دندانپزشکی است که به اصلاح ناهنجاری‌های فکی و دندانی و همچنین اصلاح نامنظمی‌ یا نامرتبی های دندان‌ها می‌پردازد. این رشته از دندانپزشکی شامل استفاده از ابزارها و تکنیک‌ها و مراحل مختلف درمانی است. هدف اصلی ارتودنسی دندان، اصلاح و بهبود موقعیت، ظاهر و عملکرد دندان‌ها و فک‌ها برای بهبود کیفیت زندگی افراد است. در این روش درمانی از وسایل ارتودنسی متنوعی استفاده می‌شود. استفاده از این وسایل با توجه به نوع و میزان ناهنجاری و بسته به تشخیص متخصص ارتودنسی صورت می‌گیرد. این وسایل و لوازم ارتودنسی هر کدام کاربرد خاص خود را داشته و در مراحل مختلفی از شروع تا پایان درمان استفاده می‌شوند. آشنایی با آنها قبل از درمان می‌تواند به بیمار کمک کند تا طول درمان بهتری داشته و نتیجه نهایی نیز بهتر و قابل قبول‌تر باشد. در ادامه با این وسایل و تجهیزات آشنا می‌شویم.

وسایل اصلی درمان ارتودنسی دندان

بریس ارتودنسی

بریس در ارتودنسی مجموعه ای از ابزار و قطعات مختلفی است که در اتصال با هم برای انجام کامل یک طرح درمان روی تعدادی از دندانها قرار می گیرد. اصلی ترین ابزارهای مورد استفاده در بریس، براکت و سیم ارتودنسی است؛ ولی با توجه به نوع و شدت ناهنجاری ممکن است ابزار دیگری نظیر بند، کش (الاستومر) و غیره در یک بریس به کار رفته باشد.

براکت ها

براکت ارتودنسی از اصلی ترین وسایل ارتودنسی است که در دو نوع فلزی و سرامیکی تولید می شوند. این ابزار توسط متخصص ارتودنسی بر روی دندان ها قرار گرفته و برای چسباندن آن از چسب یا سیمان مخصوص دندانپزشکی استفاده می شود. براکت به عنوان یک راهنما برای هدایت صحیح حرکت دندان ها عمل می کند و به همراه سیم ارتودنسی دو جزء اصلی بریس را تشکیل می دهند. براکت ها معمولا دارای یک یا دو شیار هستند که سیم ارتودنسی از میان آن رد شده و در محل مناسب تعیین شده توسط ارتودنتیست قرار می گیرد.

سیم ارتودنسی

سیم ارتودنسی از دیگر لوازم مورد نیاز در درمان ارتودنسی است که به منظور اعمال نیرو به دندان ها و جابجایی آنها استفاده می شود. سیم را به شکل قوس دندانی تغییر حالت داده و در داخل شیار براکت قرار می دهند تا با ایجاد حرکت در دندان ها، ناهنجاری ها اصلاح شوند.

بند ارتودنسی

برای نگهداشتن بریس از بند مخصوص که از مواد مصرفی ارتودنسی است استفاده می شود. بند یک حلقه فلزی از جنس فولاد (استیل) ضد زنگ است که متخصص ارتودنسی آن را دور دندان می بندد. بند ارتودنسی معمولا برای دندان های عقبی استفاده می شود و نسبت به براکت با استحکام بیشتری به دندان می چسبد.

کش ارتودنسی

کش ارتودنسی نوار لاستیکی کوچکی است که برای اصلاح روابط فک ها استفاده می شود. این وسیله در بخش های عقبی یا جلویی دندان و یا بین براکت های پایین و بالایی قرار می گیرد. در این صورت به دندان کمک می کند تا در مکان صحیح مستقر شود.

هوک یا قلاب ارتودنسی

هوک ارتودنسی یکی از وسایل ارتودنسی است که به شکل قلاب به براکت متصل است. از هوک به عنوان محلی برای اتصال کش یا الاستومر استفاده می شود.

پلاک ارتودنسی

پلاک ارتودنسی متحرک نوعی وسیله پلاستیکی سفت و سخت است که در روی دندان های فک بالا، دندان های فک پایین یا گاهی هر دو فک قرار می گیرد.

ابزارهای کمکی درمان ارتودنسی

فیس ماسک

فیس ماسک ارتودنسی دستگاهی با عملکرد ارتوپدیک در درمان های ارتودنسی است که برای اصلاح رشد ناهنجاری عقب بودن فک بالا در سنین رشد کودکان کمک می کند.

پیچ مینی اسکرو

مینی اسکرو ارتودنسی یک پیچ کوچک است که داخل استخوان فک قرار می گیرد. این پیچ به عنوان تکیه گاه عمل کرده و دندان را جابجا می کند.

مینی پلیت

مینی پلیت ارتودنسی یکی از تجهیزات تخصصی در درمان ناهنجاری‌های شدید فکی و دندانی محسوب می‌شود. این قطعه فلزی کوچک طی یک عمل جراحی در استخوان فک ثابت می‌شود و به‌عنوان یک نقطه اتکای قوی برای انتقال نیروهای ارتودنسی عمل می‌کند. مینی پلیت بیشتر در مواردی کاربرد دارد که جابه‌جایی دندان‌ها با درمان‌های معمول امکان‌پذیر نباشد و نیاز به اصلاحات پیچیده‌تری وجود داشته باشد. در مقایسه با مینی اسکرو، این وسیله برای استفاده طولانی‌مدت طراحی شده و پایداری بیشتری را در طول درمان فراهم می‌کند.

هدگیر ارتودنسی

هدگیر ارتودنسی یکی از ابزارهای خارج دهانی ارتودنسی است که به قسمتی از سر بیمار و بخش‌هایی از دندان‌های جلویی بیمار متصل می‌شود تا با ایجاد نیروی کشش در بخش جلویی دندان‌ها، سرعت رشد فک را کنترل کند. در واقع هدگیر ارتودنسی با ثابت نگاه داشتن دندان‌های عقبی و به حرکت درآوردن دندان‌های جلویی، کار می‌کند.

ریتینر یا نگهدارنده ارتودنسی

نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر ، ابزاری مخصوص است که پس از برداشتن براکت ها، برای حفظ یا نگه داشتن موقعیت دندان ها ساخته شده است. اگر نگهدارنده به درستی در دهان قرار داده شود، باعث تنظیم شدن براکت ها و نگه داشتن دندان های شما در عالی ترین شکل ممکن می شود.

بریس ارتودنسی

بریس‌ ارتودنسی که به عنوان بریس‌ دندان نیز شناخته می‌شوند، دستگاه‌های دندانی هستند که عمدتاً برای صاف کردن یا تراز دندان‌ها استفاده می‌شوند. آنها را می‌توان برای افرادی که دندان‌های کج و ناهنجار دارند، به کار برد.

وکس ارتودنسی

موم یا وکس ارتودنسی یکی از اقلام کاربردی و ضروری برای افرادی است که بریس دارند و با استفاده از آن می‌توان از سایش و آسیب‌ دیدگی لثه و مخاط دهان توسط سیم‌ ها و براکت‌ های ارتودنسی جلوگیری کرد. این ابزار ساده، به کاهش ناراحتی و ایجاد حس راحتی در حین درمان ارتودنسی کمک می‌کند و نقش مؤثری در محافظت از بافت نرم دهان دارد.

کویل اسپرینگ یا فنر ارتودنسی

کویل اسپرینگ ارتودنسی یکی از ابزارهای مؤثر در درمان ارتودنسی است که وظیفه اصلی آن ایجاد فاصله مناسب یا حرکت کنترل‌شده دندان‌ها در مسیر اصلاحی می‌باشد. این فنرهای فلزی کوچک، معمولاً بین براکت‌ها یا سیم‌های ارتودنسی نصب می‌شوند و با اعمال فشار تدریجی، به تنظیم موقعیت دندان‌ها کمک می‌کنند. استفاده از کویل اسپرینگ نقش مهمی در منظم‌سازی چیدمان دندان‌ها و تسریع پیشرفت درمان ایفا می‌کند. بسته به نوع نیاز ارتودنسی، این فنرها در مدل‌های باز یا بسته مورد استفاده قرار می‌گیرند و هر کدام عملکرد خاص خود را دارند.

دستگاه هایرکس

دستگاه هایرکس در ارتودنسی روشی موثر برای گسترش عرض فک بالا و رفع شلوغی یا نامرتبی دندان‌ها می باشد. این دستگاه با افزایش تدریجی فضای قوس دندانی، علاوه بر ایجاد نظم بهتر در چیدمان دندان‌ها، به بهبود عملکردهایی مثل تنفس، تکلم و حتی فرآیند جویدن غذا کمک می‌کند. استفاده از هایرکس به‌خصوص در دوران رشد کودک، نتایج بهتری به همراه دارد و در بسیاری از موارد می‌تواند احتمال نیاز به جراحی‌های فک را در بزرگسالی کاهش دهد.

ابزارهای بهداشت دهان پس از ارتودنسی

استفاده از مسواک ارتودنسی، مسواک بین دندانی و نخ دندان ویژه ( سوپرفلاس )
خمیردندان و دهانشویه ها نقش کمک کننده دارند.
فلوراید جهت پیشگیری از پوسیدگی اهمیت بیشتری دارد.
در افرادی که التهاب لثه دارند استفاده از دهانشویه های خاص توصیه می شود.

مهمترین وسیله ارتودنسی کدام است ؟

ریتینرها از مهم‌ترین ابزارهای بعد از درمان در ارتودنسی هستند که در دو نوع ثابت و متحرک با توجه به شرایط بیمار استفاده می شوند. نام دیگر ریتینر نگهدارنده است و برای جلوگیری از بازگشت درمان ارتودنسی بهتر است که تا مدت‌های طولانی پس از اتمام درمان مورد استفاده قرار بگیرند.

نتیجه گیری

ارتودنسی از بهترین و کاربردی‌ترین روش‌ها برای اصلاح ناهنجاری‌های دندان است که افراد می‌توانند در سنین مختلف از آن استفاده کنند. در این روش درمانی از وسایل ارتودنسی متنوعی استفاده می‌شود. استفاده از این وسایل با توجه به نوع و میزان ناهنجاری و بسته به تشخیص متخصص ارتودنسی صورت می‌گیرد. این وسایل و لوازم ارتودنسی هر کدام کاربرد خاص خود را داشته و در مراحل مختلفی از شروع تا پایان درمان استفاده می‌شوند. وسایل و ابزار ارتودنسی مجموعه‌ای از ابزارها و تجهیزات پزشکی هستند که برای تشخیص، پیشگیری و درمان اختلالات و نقص‌های دندانی و فکی استفاده می‌شوند. ابزار ارتودنسی توسط ارتودنتیست‌ها (دندانپزشکان تخصصی در حوزه ارتودنسی) استفاده می‌شوند و هدف اصلی آنها بهبود قالب و ترتیب دندان‌ها و فک‌ها و بهبود عملکرد دهان و فک‌ها است.

• انواع هدگیر ارتودنسی (فیس ماسک) برای کنترل رشد فک به همراه مزایا و معایب
  تاریخ انتشار : 1402-10-19تاریخ بروز رسانی : 1403-06-05


• بليچينگ دندان ( bleaching ) بهترین روش رفع زردی دندانها پس از ارتودنسی
  تاریخ انتشار : 1402-08-15تاریخ بروز رسانی : 1403-04-26


• آیا درمان ارتودنسی باعث لق شدن دندان ها می شود؟
  تاریخ انتشار : 1402-10-30تاریخ بروز رسانی : 1403-04-26


• کاندیدای ارتودنسی؛ چه کسانی باید ارتودنسی کنند ؟
  تاریخ انتشار : 1403-04-10تاریخ بروز رسانی : 1404-02-01


• انواع سیم های ارتودنسی دندان؛ ویژگی ها، کاربردها و انتخاب بهترین گزینه
  تاریخ انتشار : 1403-11-13تاریخ بروز رسانی : 1403-11-14