سنگ لوزه چیست و چگونه درمان می شود ؟

لوزه از بخش‌های مختلفی شامل شکاف، تونل و حفره‌هایی که کریپت نام دارند، تشکیل می‌شوند. باقی‌مانده مواد غذایی، سلول‌های فرسوده و مرده، مخاط و بزاق دهان می‌توانند در این حفره‌ها گیر کرده و تجمع کنند. این مواد با گذشت زمان سفت و سخت شده و سنگ‌های لوزه‌ای را ایجاد می‌کنند. سنگ لوزه که به آن تونسیلولیت نیز گفته می‌شود، توده کوچکی از جرم یا عفونت است که در حفره‌های لوزه ایجاد می‌شود. این سنگ‌ها ظاهری کاملاً شبیه به سنگ ریزه داشته و معمولاً سفید یا زرد رنگ هستند. در بسیاری از موارد وجود این سنگ‌ها باعث ایجاد درد نمی‌شود و فرد تنها از علائمی مانند بوی بد دهان متوجه آ‌نها می‌شود. در صورتی که به موقع درمان نشده و اندازه آنها بزرگ شود، به راحتی قابل مشاهده هستند. لوزه‌ها بافت بسیار ظریفی دارند و با کوچک ترین حرکتی ممکن است آسیب جدی ببینید. به همین دلیل بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا راهکارهای لازم را برای برداشتن سنگ لوزه انجام دهد.

سنگ لوزه چگونه تشکیل می شود ؟

لوزه ها دارای حفره ها و چین خوردگی های زیادی به اسم کریپت می باشند. وظیفه آنها به دام انداختن باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و سایر میکروبات است. علاوه بر این لوزه ها وظیفه دارند، به سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت کمک کنند. گاهی در بعضی از افراد پیش می آید که سلول های مرده یا باکتری و یا باقی مانده مواد غذایی در داخل این حفره ها به دام می افتند. در واقع، زمانی که کلسیم در اطراف آنها رسوب کند، سنگ تشکیل می شود. به سنگ های لوزه، تونسیلولیت نیز گفته می شود. سنگ های لوزه، توده های کوچک و سختی به رنگ زرد یا سفید هستند که بر روی سطح لوزه تشکیل می شوند.

علائم سنگ لوزه

• برخی از شایع ترین علایم سنگ لوزه عبارتند از:
• بوی بد دهان : ترکیبات گوگردی بدبو که توسط باکتری‌ها تولید می‌شود، حتی پس از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن در افرادی که سنگ دارند، باعث بوی بد دهان می‌شود.
• گلو درد : سنگ لوزه‌ها می‌تواند باعث تحریک و التهاب لوزه‌ها شده و منجر به گلو درد خفیف تا شدیدی شوند.
• مشکل در بلع : سنگ‌های بزرگ‌تر می‌توانند بلع غذا و مایعات را دشوار کنند.
• درد گوش : سنگ‌ها گاها می‌توانند باعث درد ارجاعی به گوش شده و منجر به ناراحتی و احساس پر بودن گوش شوند.
• لکه‌های سفید روی لوزه‌ها : سنگ‌های لوزه ممکن است به صورت لکه‌های سفید یا زرد رنگ روی لوزه‌ها ظاهر شوند و شخص می‌تواند خودش در آینه سنگ‌ها را ببیند.

چه افرادی در معرض ابتلا به سنگ لوزه هستند ؟

• به طور کلی افرادی که دارای کریپت‌های لوزه بیشتری هستند، نسبت به سایرین بیشتر در معرض ابتلا به سنگ‌های لوزه هستند. همچنین افرادی که سابقه ابتلا به عفونت‌های مختلف لوزه را داشته‌اند، بیشتر به این عارضه دچار می‌شوند. به طور کلی می‌توان گفت که نوجوانان بیشتر در معرض ابتلا به سنگ لوزه هستند. از طرف دیگر افرادی که حساسیت‌ها وآلرژی‌های فصلی دارند، سنگ لوزه بیشتر را تجربه خواهند کرد. از دیگر افرادی که ریسک ابتلا به این عارضه در آنها بیشتر است، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• مصرف برخی داروهای فشار خون که باعث خشک شدن گلوی بیمار می‌شود. این خشکی در گلو باعث ایجاد سنگ‌ لوزه می‌شوند.
• افرادی که بیش از اندازه مواد غذایی چرب یا رنگی غیرمجاز مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه قرار دارند.
• افرادی که دچار سرماخوردگی می‌شوند، لوزه‌های حساس‌تری برای تشکیل سنگ خواهند داشت.

روشهای تشخیص سنگ لوزه

معمولاً پزشک می‌تواند سنگ لوزه را با معاینه بدنی (نگاه کردن به داخل دهان و گلو) تشخیص دهد. اگر سنگ‌ها در چین خوردگی‌های لوزه‌‌ پنهان شده‌ باشند، ممکن است به روش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی اسکن یا MRI برای تشخیص آنها نیاز باشد.

سنگ لوزه در کودکان

سنگ لوزه معمولاٌ یک درصد از افراد را درگیر خود می کند و این اتفاق بیشتر در کودکان رخ می دهد. علت اصلی درگیر شدن لوزه به سنگ وجود شکاف های عمیق و چین و چروک زیاد در لوزه می تواند باشد.

آیا سنگ لوزه همان عفونت لوزه است ؟

عفونت لوزه از عفونت باکتریایی یا ویروسی ناشی می‌شود. سنگ لوزه نیز یک نوع عفونت لوزه است که هر دو شرایط می توانند باعث بوی بد دهان و گلو درد شوند.

درمان سنگ لوزه چگونه است ؟

1. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها : داروها با وجود این که عوارض جانبی دارند؛ اما تا حدود زیادی در حذف سنگ‌های لوزه مؤثر هستند. با این حال درمان قطعی سنگ لوزه نیستند.
2. عمل جراحی : عمل جراحی برداشتن سنگ لوزه در بزرگسالان یکی از راه‌های قطعی درمان محسوب می‌شود. سنگ لوزه پشت حلق اگر بیش از حد بزرگ باشد، باید برای جراحی مراجعه کنید.
3. برداشتن لوزه : در این روش وقتی سنگ‌های لوزه بیش از حد باعث آسیب می‌شوند، باید کل لوزه‌ها را از بدن خارج کرد.
4. کریپتولیز : در این روش از لیزر برای حذف سنگ‌های لوزه استفاده می‌شود. روش لیزری یکی از مدرن‌ترین روش‌های حذف سنگ‌های لوزه محسوب می‌شود.

نحوه خارج کردن سنگ لوزه

درمان سنگ‌ لوزه ایجاد شده بسته به وضعیت بیمار می‌تواند از اقدامات خانگی تا اقدامات پزشکی متفاوت باشد.

غرغره کردن آب نمک

غرغره کردن با آب نمک می‌تواند مشکل ایجاد شده در گلو را برطرف کند و ممکن است در بیرون آمدن سنگ لوزه نیز مؤثر باشد. استفاده از آب نمک می‌تواند به تغییر وضعیت شیمیایی دهان نیز کمک کند. برای انجام این کار کافی است مقدار کمی نمک را در آب حل کنید و آن را غرغره کنید.

سرفه کردن

بسیاری از افراد، زمانی به وجود سنگ لوزه پی می‌برند که به طور اتفاقی و بر اثر سرفه یکی از آنها را به بیرون از دهان خود هدایت می‌کنند. به همین دلیل ممکن است سرفه‌های عمدی و شدید بتواند در خارج کردن سنگ‌های سطحی و ریز موثر باشد.

برداشتن سنگ لوزه با لیزر

در طی این روش از لیزر برای از بین بردن حفره‌هایی که در آن سنگ لوزه وجود دارد استفاده می‌شود. این روش اغلب با استفاده از بی حسی موضعی انجام شده و طول درمان بسیار کوتاهی نیز دارد.

جراحی لوزه

یکی دیگر از متدهایی که ممکن است برای درمان این مشکل توصیه شود، جراحی حذف لوزه‌ها است. لازم است بدانید که این جراحی تنها در صورتی توصیه می‌شود، که لوزه مشکلات دیگری را نیز برای فرد به وجود آورده باشد و علاوه بر آن بیمار دچار سنگ لوزه مزمن بوده و پس از درمان‌های اولیه دچار تشکیل مجدد سنگ در لوزه خود شده باشد.

مصرف آنتی بیوتیک‌

در برخی از موارد، می‌توان از آنتی بیوتیک‌ها برای مدیریت سنگ‌های لوزه استفاده کرد. همانطور که پیشتر گفته شد، ازدیاد باکتری‌ها می‌تواند نقشی تشدید کننده در ایجاد سنگ در داخل یا روی لوزه شما داشته باشد. از همین رو مصرف این داروها با کم کردن باکتری‌ها می‌تواند به طور غیر مستقیم مفید واقع شود. فراموش نکنید که این کار باید، تنها با دستور پزشک انجام شود.

پیشگیری از عود مجدد سنگ لوزه

• مصرف زیاد آب در طول روز می‌تواند کمک زیادی به جلوگیری از سنگ لوزه کند.
• مصرف سیگار و دخانیات را به طور کامل ترک کنید.
• به صورت منظم از دهانشویه استفاده کنید.
• از لبنیاتی که دارای حجم زیادی نگهدارنده هستند استفاده نکنید.
• نوشابه و آبمیوه‌های گازدار را از برنامه غذایی خود حذف کنید.
• بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کرده و مرتبا مسواک بزنید.

عوارض سنگ لوزه چیست ؟

در موارد نادر ممکن است بعضی از افراد عوارض ناشی از سنگ لوزه را تجربه کنند. به عنوان مثال، تکثیر باکتری‌ها در سنگ‌ها می تواند باعث بوی بد دهان یا هالیتوزیس شود و احتمال پوسیدگی و از دست دادن دندان را افزایش دهد. به‌علاوه، سنگ‌های بزرگ می‌توانند به بافت لوزه‌ها آسیب بزنند و عملکرد آنها را مختل کنند که این موضوع به تورم، التهاب و عفونت منجر می‌شود.

برای درمان سنگ لوزه به چه دکتری مراجعه کنیم ؟

برای درمان جراحی و یا برداشت لوزه با لیزر باید به متخصص گوش و حلق و بینی و یا به یک متخصص ناهنجاریهای دهان و فک مراجعه کنید.

• چگونه بوی بد دهان را برای همیشه از بین ببریم؟
  تاریخ انتشار : 1402-11-11تاریخ بروز رسانی : 1403-07-01


• مهمترین نکات و اصول رعایت بهداشت دهان و دندان
  تاریخ انتشار : 1403-06-29تاریخ بروز رسانی : 1403-07-03


• پاسخ به سوالات متداول و پر تکرار درباره جرمگیری دندان ها
  تاریخ انتشار : 1403-07-05تاریخ بروز رسانی : 1403-07-15


• انواع بیماریهای شایع دهان و دندان؛ تشخیص، علل و درمان
  تاریخ انتشار : 1403-05-31تاریخ بروز رسانی : 1403-06-07